Demis Hassabis, CEO van Google DeepMind, tevens winnaar van de 2024 Nobelprijs voor Scheikunde, op basis van AI-algoritme dat voorspelt hoe aminozuurketens zich tot driedimensionale eiwitten vouwen. Interviewer Francine Lacqua vroeg Demis hoe hij kijkt naar de impact die verwacht wordt van General Artificial Intelligence (AGI). Kunstmatige intelligentie die net als een mens kan leren, redeneren en problemen oplossen in elke situatie. Zijn antwoord was helder: ‘Die impact wordt op de korte termijn (komende 5 jaar) overschat, maar op de langere termijn (5-10 jaar) juist stevig onderschat. Dat betekent: niet wachten tot het ‘af’ is, maar nú aan de slag. Word wendbaar, leer experimenteren en pas je strategie aan voordat je buitenspel staat.

Voormalig Brits premier Tony Blair en Minister van Digitale Zaken Peter Kyle legden uit waarom overheden worstelen met AI: ze zijn star, bureaucratisch en bang om fouten te maken. Technologie is niet het probleem, cultuurverandering wél. Leiders die ruimte geven om te experimenteren, fouten durven maken en vertrouwen geven aan hun teams, maken echt impact. Zoals Peter Kyle zei: “Liever proberen en mislukken dan toekijken en niets doen.” De Britse regering werkt op basis van een AI Playbook gestructureerd aan het omarmen en inzetten van AI in de dienstverlening richting burgers. Door bij het team aan te geven dat hij alle verantwoordelijkheid zou nemen voor eventuele missers, creëerde Peter Kyle volgens eigen zeggen de ruimte om binnen 11 maanden de eerste concrete initiatieven te lanceren, zoals een digitaal rijbewijs en een nieuwe overheidsapp.   

Will Douglas Heaven van MIT Technology Review gaf aan dat GEN AI inmiddels zo goed is dat het beangstigt. Maar hij doorprikt de illusie dat AI op zichzelf alle grote problemen van onze tijd gaat oplossen, zoals nu soms verondersteld wordt. AI is going to save the planet. Will noemt dit provocerend een ‘luie aanname’. We hebben al vrij scherp hoe de opwarming van de aarde gestopt kan worden. En natuurlijk kan AI daar bij helpen, maar het harde werk zit hier in de diplomatiek en de uitvoering. Het creëren van (geo) politieke wil, samenwerking, financiering en actie. 

Abel Enklaar, Editor in Chief van VPRO Media Lab zette de deur open naar een ander perspectief. In het essay dat Abel voordroeg Abel voor een fundamenteel andere benadering van kunstmatige intelligentie: niet als commercieel product, maar als publiek infrastructuur. Abel waarschuwt dat AI steeds meer ons mediagebruik en onze cultuur vormt, vaak gestuurd door commerciële belangen en optimalisatie, wat kan leiden tot verlies van verbinding, gedeelde werkelijkheid en culturele diversiteit. Abel roept op om AI te ontwerpen en te beheren vanuit publieke waarden, transparantie en lokale contexten, zodat het bijdraagt aan een pluriforme en democratische samenleving. Het essay is zowel een analyse als een oproep om als burgers en instellingen actief mee te bouwen aan een alternatief: Public AI.

Priscilla Li, Head of CX, Innovatie & Technologie bij Frog, blikte vooruit naar 2050: een wereld waarin AI mensen letterlijk ‘verbetert’. Klinkt spectaculair, maar lang niet iedereen profiteert mee. Zonder een inclusieve aanpak ontstaat een nieuwe digitale kloof: tussen de mensen die wel toegang hebben tot deze mogelijkheden en zij die die toegang niet hebben. De boodschap is duidelijk: als toegankelijkheid van AI niet geborgd wordt, zal het de ongelijkheid in de samenleving tot nieuwe dimensies brengen.

AI is overal en zal fundamentele impact gaan hebben op ons werk, onze levens en de samenleving als geheel,Het tempo en de richting blijven onzeker. Wat duidelijk is: experimenteren, samenwerken, kritisch debatteren en borging van inclusiviteit zijn essentieel om het potentieel van AI ten goede te benutten.